dinsdag 24 december 2013

Roland Barthes

In 1957 publiceert hij het boek Mythologies. Hierin analyseert hij, met behulp van de linguïstiek van Saussure, alledaagse beelden en producten uit de populaire cultuur (van het Frankrijk van de jaren vijftig), waaronder wijn, kapsels van Romeinen in Hollywoodfilms, biefstuk met friet, worstelaars, de Citroën DS en nieuwsfotografie.

De Citroën DS bijvoorbeeld wordt in advertenties niet alleen getoond als een snelle manier van voortbewegen, zoals alle andere auto's, maar als een goddelijke plek, die tevens zeer huiselijk is. Aan de eerste betekenis, de denotatie (een Citroën is een auto), wordt dus een tweede betekenis, de connotatie (een Citroën is goddelijk en huiselijk), gegeven. Als men de afkorting DS uitspreekt, zegt men tegelijk déesse, Frans voor godin.


zaterdag 7 december 2013

Levinas en Dekalog

In een bijlage bij de DVD-box schrijft Reinier Niehoff een essay waarin hij een buitengewoon interessante link legt tussen de tien films en de filosofie van de Joods-Franse filosoof Emanuel Levinas. Deze is vooral bekend geworden door de bijzondere vorm waarin hij zijn moraalfilosofie ontvouwt. De meeste schrijvers leiden de moraal af uit een goddelijk gebod of uit een humanistisch plan, meestal gebaseerd op een sociaal-evolutionaire ontwikkeling (groepsbelang). Levinas slaat een geheel andere weg in wanneer hij stelt dat het morele handelen van de mens volledig wordt bepaald door het gelaat van de Ander (met een hoofdletter). Pas wanneer we de Ander zien weten we wat we doen moeten en daarmee schept de Ander ook onze verantwoordelijkheid. Tussen twee mensen bestaat altijd een asymmetrische en oneindige verantwoordelijkheid (oneindig voor mij). Die verantwoordelijkheid kan het “ik” nooit delen met een ander, het is die Ander die mij verantwoordelijk maakt.

Jan Hendrik van den Berg


maandag 25 november 2013

Jeremy Bentham (1748-1832)

Jeremy Bentham was een Engelse jurist, filosoof en sociaal hervormer. Hij was een vooraanstaande rechtsfilosoof en een vroege pleitbezorger van het utilitarisme. Hij heeft de ontwikkeling van het liberalisme sterk beïnvloed.

Zijn opvattingen over controle gaf hij ook letterlijk vorm in het ontwerp van een zogenaamd panopticum (Engels: panopticon); een gebouw waarin door een waarnemer velen konden worden gezien en in de gaten gehouden. Dit principe is toegepast in koepelgevangenissen.

maandag 4 november 2013

Capability approach (vermogensbenadering)


Nussbaum heeft deze theorie samen met Amartya Sen ontwikkelt, als alternatief voor de rechtvaardigheidstheorie van John Rawls. Nussbaum en Sen gaan er van uit dat ieder mens recht heeft op een minmumniveau van tien vermogens. Met deze tien vermogens moet elke mens in staat zijn volwaardig te functioneren: leven, lichamelijke gezondheid, lichamelijke onschendbaarheid, zintuiglijke waarneming, verbeeldingskracht en denken, gevoelens, praktische rede, sociale banden, andere biologische soorten, spel en vormgeving van de eigen opgeving. Nussbaum beargumenteert deze keuze van tien vermogens niet. Ze erkent dat de lijst een hoog intuitief karakter heeft. Een samenleving die deze rechten en vrijheden niet kan garanderen aan haar burgers is volgens haar geen volledig rechtvaardige samenleving.

vrijdag 9 augustus 2013

Pascal Bruckner

De Franse filosoof Pascal Bruckner noemt het ‘onze hel’, de keerzijde van onze vooruitgang: dat de mannen of vrouwen op wie we verliefd worden nooit voldoen aan onze wensen. ‘Niet omdat we het telkens zo slecht treffen, maar omdat die wensen onvervulbaar zijn.’ Een collage van passages uit zijn boek Le Paradoxe amoureux.

“Ik kan je gelukkig maken. Maar jij moet er voor werken, iedere dag. Als je het niet lukt is het je eigen schuld.” De Franse denker Pascal Bruckner verzet zich tegen de plicht om gelukkig te zijn, opgelegd door geluksprofessoren, pulpbladen en de Dalai Lama. Tegenover de dwang van zelfontplooiing stelt hij het huiselijk geluk. “Het conservatisme is tegenwoordig progressief.”

dinsdag 28 mei 2013

Pascal Bruckner


{ascal Bruckner schreef in 1977 met Finkelkraut  een boek waarin hij de seksuele revolutie als een onderdrukkend denksysteem aan de kaak stelt.

www.hofhaan.nl/2010/martin-de-haan/pascal-bruckner-de-hel-die-huwelijk-heet

Niet een gebrek aan gevoel is het probleem, maar een overdaad eraan, die we maar al te graag uitstorten.

http://www.filosofie.nl/nl/artikel/28892/pascal-bruckner-de-liefde-is-een-meedogenloze-god.html



dinsdag 26 februari 2013

Het leven wil alleen zichzelf

Safranski in de Groene (23 september 2010).

Als Schopenhauer kwaad was op zijn hond schold hij zijn hond uit voor 'mens!".
Illustreert de sociale drift van de mens met het voorbeeld van de stekelvarkens. Koude drijft hen bij elkaar, stekels uit elkaar.
De mens zoekt gezelschap en wordt vervolgens door dat gezelschap gekweld.
De genitaliën noemt hij het 'feitelijke brandpunt van de wil'.

Schopenhauer erfde een vermogen en kon zo leven voor, in plaats van van de filosofie.



Wat heb je aan de studie filosofie op de Universiteit?

Pepijn Vloemans hoopte op antwoord op levensvragen, maar hij is teleurgesteld afgestudeerd.

donderdag 21 februari 2013

CCS3

Cascading Style Sheets (afgekort tot CSS), stijlbladen, zijn een mogelijkheid om de vormgeving van webpagina's los te koppelen van hun feitelijke inhoud en centraal vast te leggen. Het Engelse "style" heeft de betekenis van "opmaak", niet van schrijfstijl. Het begrip "cascading" (als een waterval) verwijst naar de mogelijkheid van het vererven van opmaak-eigenschappen (zie onder).

http://nl.wikipedia.org/wiki/Cascading_Style_Sheets

Wachten op geluk: Een filosofie van verlangen


Wie niet bereid is het gewone te bestuderen zal het universele nooit op het spoor komen.
We staan verlangend in de wereld.
Als zevenjarig jongetje denkt hij:"Ik ben er meer niet dan wel".

dinsdag 5 februari 2013

Levenskunst


Michel Foucault

'Wat mij opvalt,' aldus Foucault, 'is dat de kunst in onze samenleving iets geworden is dat met voorwerpen te maken heeft, en niet met mensen of met het leven. Kunst is een specialiteit van een paar experts die men kunstenaars noemt. Maar waarom zou niet iedereen een kunstwerk van zijn leven kunnen maken? Waarom is die lamp wel, dit huis wel een kunstwerk en mijn leven niet?
Levenskunst kan volgens Foucault nooit betekenen: je ware zelf vinden op grond van zelfinkeer en van een innerlijke waarheid. Het gaat er niet om jezelf te vinden, maar van jezelf een kunstwerk te maken op grond van heel concrete, daadwerkelijke vrijheidspraktijken!
Fromm vergelijkt levenskunst met vaardigheden als lezen of schrijven en met vakmanschap.

Snelheid versus diepgang


Aldus Richard Sennett

"Een duidelijk voorbeeld vind ik Facebook. Wie daarop staat, laat aan anderen zien waarmee hij bezig is. Dat zie ik niet als volwaardige communicatie. Facebook reduceert vriendschap tot zelfexpressie. Mensen zijn niet met elkaar in gesprek – een van de wezenstrekken van vriendschappelijke omgang. Ze doen aan zelfetalering. Alle uitwisseling en interactie verdwijnen. E-mail is net zoiets. Naarmate de mailtjes elkaar opvolgen, worden ze steeds kortaffer. Een e-mail is onvergelijkbaar met de zorgvuldig gecomponeerde brief waarover je lang had nagedacht. De snelheid vervangt de diepgang.’ "



dinsdag 15 januari 2013

Mind Magazine

We zijn gericht op wat we willen en niet op wat we willen.

Schopenhauer:"Het zekerste middel om niet heel gelukkig te worden, is niet te verlangen heel gelukkig te worden".

Richard Rorty:"Als je in de positie verkeert jezelf de vraag te kunnen stellen of je wel gelukkig bent, ben je per definitie bevoorecht".

Existentialisten:"Mensen die niet kiezen ontdekken ook niet wat ze willen".